امروزه در بازار انواع بسیار زیادی از پارچه وجود دارد. برخی از انواع پارچه در دورهای محبوب یا به اصطلاح تِرند میشوند و بعد از مدتی از محبوبیت آنها کم میشود. اما در این میان پارچههایی هم وجود دارد که همیشه محبوب هستند و در هر مدی میتوان از آنها استفاده کرد. در این مطلب شما را با مهمترین انواع پارچه آشنا میکنیم که تقریبا همیشه در صنعت مد و پوشاک استفاده میشوند.
پارچه به طور کلی از بافتن الیاف تار و پود تولید میشود. این کار را در روش سنتی به صورت دستی و امروزه توسط دستگاههای بزرگ بافندگی انجام میدهند. طبق شواهد تاریخی نخستین پارچه ۱۹۰۰ سال قبل از میلاد در آسیای جنوبی بافته شده است.
یک پارچه ممکن است ۱۰۰ درصد از یک نوع نخ یا به صورت ترکیبی از چند نخ با جنسهای مختلف بافته شده باشد. الیاف از نظر جنس به ۳ دسته الیاف حیوانی، الیاف گیاهی و الیاف مصنوعی تقسیمبندی میشود.
هرکدام از انواع پارچه نام مختص خود را دارد که به کمک آن از دیگر پارچههایی که همان بافت، طرح، الگوی ریسندگی، ظرافت و نخ را دارند، تشخیص داده میشود. اسم پارچهها معمولا بر اساس نوع بافت، نوع طرح یا روند تولید پارچه انتخاب شده است. برای مثال پارچه ارگانزا قبلتر با ابریشم تولید میشد و بعد از مدتی در تولید آن از نخهای دیگر هم استفاده شد اما نام آن هنوز پارچه ارگانزا است.
- ۱. پارچه حریر
حریر جزو پارچههایی است که چند نوع مختلف دارند. تقریبا تمام انواع پارچه حریر لَخت، سبک و نیمهشفاف هستند. جنس الیاف پارچه حریر عموما پنبه است و بافت سادهای دارد. این پارچه در نقاط مختلف دنیا تولید میشود. به همین دلیل نامهای مختلفی مانند ململ و موسلین دارد. حریر مصارف بسیار گستردهای دارد. میتوانید از پرده خانه تا شال و لباس خود را از پارچه حریر تهیه کنید.
- ۲. پارچه ارگانزا
یکی دیگر از پارچههای شفاف، توری مانند و براق با بافت ساده که معمولا در گذشته از ابریشم یا سیلک بافته میشد اما امروزه با استفاده از الیاف مصنوعی مانند پلیاستر یا نایلون بافته میشود. از انواع پارچه ارگانزا میتوان در لباس عروس و پیراهنهای مجلسی استفاده کرد.
- ۳. پارچه دریل
یک پارچه با الیاف پنبه که وزن متوسطی دارد و کج راه است. به علت مقاومت و عمر بالای پارچه دریل از آن در یونیفرمهای نظامی و ارتشی بیشتر استفاده میشود.
- ۴. پارچه کتان
الیاف پارچه کتان مستقیما از گیاه کتان گرفته میشود. این نوع پارچه با ضخامتهای مختلف تولید شود. ضخیمترین نوع آن پارچه برزنتی است که وزن بسیار سنگین با مقاومت بالا دارد. پارچه کتان کاربردهای بسیار زیادی از جمله تولید شلوار، کفش و لباسهای ارتشی دارد و با کمی تغییر میتوان پارچههای دیگر از آن تولید کرد. بیشترین استفاده از پارچه کتان در ساخت برخی چادرها، کمربند، کیف، بوم نقاشی، روکش موتور و ماشین، کیسه شن و کفش کتانی است.
- ۵. پارچه دنیم
پارچه دنیم همان پارچه شلوار جین محبوب شماست که از الیاف پنبهای تولید میشود و بافت جناغی دارد. در این پارچه نخ پود از زیر دو یا چند نخ تار عبور میکند تا به این بافت مورب دوست داشتنی برسد. برای تشخیص بهتر بافت میتوانید به پشت پارچه نگاه کنید. پارچه جین معمولا به رنگ آبی سیر (ایندیگو) رنگ و با ابزار مختلف سنگشور میشود. این پارچه در سراسر دنیا تولید میشود و جزو پرطرفدارترین پارچههاست.
- ۶. پارچه کرپ
پارچهای که بافت ساده با گرههای زیاد دارد و گرههای آن ممکن است هم در یک جهت و هم در دو جهت خواب پارچه، یعنی هم در تار و هم در پود باشند. بافت پارچه کرپ هم به دلیل همین گرههای دوطرفه است. این پارچه میتواند وزنهای مختلفی داشته باشد؛ از پارچه کرپ سبک تا پارچه کرپ سنگین و لَخت. نوع سبک این پارچه بافتی شبیه بافت پارچه حریر دارد و به خوبی پلیسه یا چروک میشود. از پارچه کرپ در انواع پوشاک از شال سر، پیراهن و دامن گرفته تا لوازم منزل استفاده میکنند.
- ۷. پارچه داماسک
پارچه سنگینی که با الیاف مقاوم تولید میشود و معمولا برای لوازم خانگی مانند پرده و کوسن، مورد استفاده قرار میگیرد. این پارچه معمولا طرحهای گیاهی و گل دارد و رنگ و لعاب جذابی به خانه شما میدهد.
- ۸. پارچه شیفون
پارچه بسیار سبک، ظریف و حریری که با استفاده از الیاف مختلف بافته میشود. پارچه شیفون میتواند از جنس ابریشم، الیاف مصنوعی، پلیاستر، ریون و کتان بافته شده باشد. اما عموما با استفاده از الیافی مانند نایلون و ابریشم بافته میشود. این پارچه به راحتی رنگ میشود و به همین دلیل در گستره رنگهای مختلفی وجود دارد. شیفون از تور عروس تا شال و لباسهای روزمره تا مجلسی کاربرد دارد.
- ۹. پارچه چیت
پارچه معروف و پرکاربرد که غالبا طرح گلدار دارد و با الیاف پنبه بافته میشود. دو نوع چیت در بازار وجود دارد؛ نوع اول ظریف، سبک و بسیار مناسب برای لباسهای خنک تابستانی و نوع دوم چیت آهاردار شده که آهار آن نیمهدائمی است و بعد از مدتی از بین میرود. این پارچه با ترکیبی از الیاف پنبه و پلیاستر یا ریون تولید میشود و برای دامن، پیراهن و لباس راحتی بسیار مناسب است.
- ۱۰. پارچه کنفی
پارچه سبک با بافت خشن که معمولا به عنوان پارچه مبلی و پارچه کوسن مورد استفاده قرار میگیرد. الیاف کنف در واقع الیافی است که ساقه گیاهی از خانواده گیاه شاهدانه، گرفته میشود و نسبتا ارزان قیمت است.
- ۱۱. پارچه زربفت یا زریبافی
پارچهای بسیار ظریف و بسیار گرانبها که پود آن از طلا و تار آن از ابریشم خالص بافته شده است. پارچه زری معمولا طرحی از گل یا انسان دارد. امروزه میتوانید با ارزشترین زری بافیها را در موزهها پیدا کنید.
- ۱۲. پارچه نمدی
این پارچه خاص از جنس الیاف حیوانی تولید میشود. پارچههای نمدی بافته نمیشوند بلکه تحت گرما و فشار زیاد توسط چند نفر، پشم حیوان به شکل صفحاتی در میآید که از آن به عنوان پارچه استفادههای متنوعی میشود. نام دیگر آن فوتر است و ایران یکی از تولید کنندگان مطرح آن در دنیا محسوب میشود. نمد استفادههای بسیار زیادی از جمله پوشاک و زیرانداز دارد.