در دنیای مد و صنعت نساجی، پارچه ی ریون را به سه گونه ی مودال، لیوسل و ویسکوز تقسیمبندی می کنند که هریک از آنها خصوصیات و ویژگی های مختلفی دارند. پارچه ویسکوز به انگلیسی Viscose Fabric نرم، سبک و پای ثابت خانهها است. از اواخر دههی 1800 کاربرد این پارچه در جهان رایج شد. ویسکوز برعکس تصور عموم از چوب درختهای مختلف تهیه میشود، ولی علیرغم ابریشم ناخالصی دارد، به این دلیل که مثل تولید کاغذ در روند تهیه ی آن مواد شیمیایی به کار برده میشود. بهدلیل اینکه فرآیند تولید ویسکوز ارزان است، از این پارچه برای مصارف گوناگون از تولید لباس مانند بلوز، پیراه ،کت تا دیگر وسایل خانه مانند روتختی، ملحفه، پارچه مبل و… استفاده میشود.
پارچه ویسکوز چیست؟
پارچه ی ویسکوز که به نام ریون نیز معروف است، پارچهای نیمهمصنوعی مرکب از سلولز چوبی و مواد مصنوعی می باشد. جهت تهیه آن به طور معمول از درختانی مثل کاج، صنوبر، راش، بامبو و… بهره میگیرند. در فرآیند تولید آن از مایعی که نوعی ابریشم مصنوعی است و حالتی چسبناک و مانند عسل دارد، استفاده میشود. در حقیقت این ماده ی چسبنده که در اصطلاح ویسکوز نام دارد، ابریشم مصنوعی از سلولز چوبی است که شالوده ی آن از سلولهای گیاهی تشکیل یافته است. این ماده آلی پیش از اینکه به پارچه تبدیل شود، مراحل مختلف و طولانی را پشت سر می گذارد تا فیبر را به الیاف طبیعی مثل پنبه و ابریشم مبدل کند، به همین دلیل، تعیین این که ویسکوز یک پارچه مصنوعی یا طبیعی است، کمی دشوار خواهد بود!
تاریخچهی پارچه ویسکوز
در سال 1664، رابرت هوک (Robert Hooke)،نظریه ی تولید پارچه از الیاف مصنوعی را بیان کرد، اما تا سال 1855 بسیاری از اشخاص موفق نشدند درستی این فرضیه را اثبات نمایند. در سال 1885 جورج اودمرز (George Audemars) موفق شد پارچه با الیاف ابریشم مصنوعی را تهیه کند، اما هزینه ی زیادی صرف ماده اولیه ی آن شد. در سال 1889 او اینکه هیلر.دی برنیگود (Hilaire de Berniguad)، توانست از هزینه ی صرف شده برای تولید مواد اولیه ی آن بکاهد، اما متأسفانه به علت ترکیب کردن نادرست مواد شیمیایی پارچه در مقابل گرما حساس بود و به سرعت آتش میگرفت. سرانجام در سال 1891 چارلز فردریک کراس (Charles Frederick Cross) همراه با ادوارد جان بیوان (Edward John Bevan) و کلیتون (Clayton)، موفق شدند مراحل مختلف تولید آن را پیدا و دو سال بعد اجازه ی به کارگیری و فرستادن به سایر نقاط را بگیرند. در سال 1905 شرکت Courtaulds.Ltd در آمریکا، موفق شد برای نخستین بار، مواد اولیه ی تولید پارچه ی ویسکوز را با نام ابریشم مصنوعی به سایر کشورهای دنیا بفرستد.
نقاط مثبت و منفی آن
پارچه ویسکوز به این علت که جاذب رطوبت است و در مقابل لکههای عرق پایدار و نیز تنفسپذیر می باشد،گزینه ی خوبی برای دیدارها و جشنهای مهم می باشد. پارچه ی ویسکوز جلوه ی ظاهری شیک و زیبایی دارد و هزینه ای که باید صرف آن شود مناسب است. نرم و صیقلی و براق بودن ابریشم گونه ی آن موجب شده تا این پارچه به یکی از پرهوادار ترین پارچههای جهان مبدل شود. با اینحال این پارچه عیوب و مزیت هایی دارد که عبارتند از:
معایب | مزایا |
دفرمه شدن در شستوشو با ماشین لباسشویی | تنفس بالا، خنک بودن و ضد حساسیت |
آب رفتن پارچه با هربار شستوشو | خاصیت جذب بالا رطوبت و تعریق |
کاهش کیفیت پارچه در برابر آفتاب | عدم تغییر رنگ در برابر شستوشوی زیاد |
مقاوم بودن پارچه در برابر لکه | مقاومت بالا در برابر کشش |
حساس بودن پارچه نسبت به کپک | ضد حساسیت |
موارد استفاده از این پارچه
همان گونه که بیان شد، پارچه ی ویسکوز به علت لطافت، نرمی و براق بودن بسیار پرطرفدار و محبوب است که این امر موجب شده تا در بسیاری از صنایع بخصوص در صنعت پوشاک، این پارچه به کار برده شود. بعضی از موارد استفاده از پارچه ی ویسکوز عبارتند از:
بلوز – کت و شلوار – لباس ساری (لباس محلی مردم هند) – کراوات – دستمال گردن – تیشرت و زیرپیراهن – روسری – ملحفه – حوله – پارچههای مخصوص پاکت سازی – پرده – و… در حالیکه هر یک از محصولات تولید شده با این پارچه، میتواند کیفیت و ویژگی متفاوتی داشته باشد اما شستن این پارچه تنها یک قانون دارد: «فقط با دست شسته شود!» با این وجود خوب است پیش از شستن لباس و سایر کالاهایی که به وسیله ی آن تولید شده، راهنمای آن را مورد بررسی و مطالعه قرار دهید.
هنگامی که قصد دارید حس خونسردی داشته باشید و راحتی و آرامش را تجربه کنید و از یک موقعیت گرم و چسبنده پیشگیری نمایید، تنها از لباس هایی که از این پارچه تهیه شده اند، استفاده کنید. این نمونه از لباسها هم راحتی و خنکی را تأمین مینمایند، و هم اینکه با بافت ابریشم گونه ای که دارا می باشند، موجب لوکس و بی نظیر شدن لباس از نظر ظاهری میشوند.